Bewust praten over een conflict

En rekening kunnen houden met leerlingen
uit een conflictsituatie of oorlog

Doelgroep: VO, MBO

Tijd: 50 – 60 minuten

Nodig:
Notitieblaadjes: twee kleuren (liever geen groen en rood);
Pennen
Voldoende ruimte aan de muur / op het bord voor de notitieblaadjes.

Leerdoelen

  1. De leerling kan uitleggen wat een conflict of conflictsituatie is.
  2. De leerling kan benoemen welke behoeften iemand in een normale situatie heeft.
  3. De leerling kan benoemen welke behoeften iemand mist in een conflict- of oorlogssituatie.
  4. De leerling kan aantonen wat hij / zij voor iemand wenst om die behoefte wel te hebben.

Les 1: Inleiding - Wat betekent dat, conflict?

Leerdoel

  1. De leerling kan uitleggen wat een conflict of conflictsituatie is.


‘Conflict is een situatie waarin twee of meer mensen iets doen, denken of vinden die niet bij elkaar passen, en daardoor in botsing komen.’

 

Behandel met de leerlingen de definitie van conflict, zoals hierboven is aangegeven. In deze definitie zitten een aantal aspecten:

  1. Situatie
    Iets wat op een bepaald moment gebeurt.
  2. Denken of vinden
    Gedachten of meningen van die mensen.
  3. Botsing
    Mensen ervaren dat de meningen niet met elkaar overeen komen en geven dat aan in hun communicatie.

Opdracht 1

Laat de leerlingen de drie bovenstaande aspecten van de definitie goed doorlezen. Laat hen vervolgens de volgende vragen beantwoorden.

  1. Heb jij wel eens een conflict gehad met iemand? Zo ja, vertel erover: wat gebeurde er en hoe heb je het ervaren?
  2. Is er een conflict dat je is bijgebleven? Vertel erover: wat gebeurde er en hoe heb je het ervaren?
  3. Hoe denk je dat een conflict in een land is voor de mensen? Vertel erover.

Behandel wat er naar boven komt bij de leerlingen in een klassengesprek.

  • Wat betekent een conflict in een land?
  • Wat betekent een conflict wat je hebt met iemand anders?
  • Wat zijn de gevoelens, gedachten en gebeurtenissen die erbij komen kijken?
  • Hoe zit het met communicatie en miscommunicatie?
  • Is een conflict altijd slecht? Hoe zou het zijn om nooit een conflict te hebben? Wat leer je van een conflict?

Les 2: Behoeften, gevoelens, gedachten en gedrag bij een conflict

Leerdoelen

  1. De leerling kan benoemen welke behoeften iemand in een normale situatie heeft.
  2. De leerling kan benoemen welke behoeften iemand mist in een conflict- of oorlogssituatie.

Les 3: Behoeften, gevoelens, gedachten en gedrag bij een conflict

Behandel met de leerlingen:
Mensen hebben verschillende behoeftes. Ze zeggen dat je eerst de basisbehoeftes op orde moet hebben, voordat je kunt voldoen aan andere behoeftes.

Opdracht 2

  1. Laat de leerlingen voor zichzelf nagaan: Welke situatie komt er bij jou op waarin twee mensen ruzie of conflict met elkaar hebben of hadden?
  2. Nodig de leerlingen uit om er iets over te vertellen: het mag over hem-/haarzelf gaan maar ook over andere mensen.
  3. Welke behoeftes ken je van de piramide: de eerste laag, daarna de tweede laag, de derde laag, etc.
  4. Aan welke behoeftes kan niet worden voldaan? Let op: aan de lagen hoger dan de behoefte in de laag die aangewezen wordt, kan niet worden voldaan volgens Maslow.
  5. Hoe zou het zijn als je op het moment van die behoefte niet aan die behoefte kunt voldoen?

Bijvoorbeeld:

  • Stel je voor dat je ruzie hebt met je vriend / vriendin / broer / zus, voel je je dan veilig of zeker?
  • Heb je dan behoefte aan dat sociale contact met die persoon?
  • Hoe voelt dat?

Praat hier verder met elkaar over door.v

Opdracht 3: Conflict op grote schaal: oorlog

Let op:
Het kan zijn dat er leerlingen in de klas zitten die een oorlogssituatie hebben meegemaakt. Ga na wat deze leerling nodig heeft: even uit de situatie, stil meedoen, erover vertellen of iets anders. Ga ook na wat de groep nodig heeft: uitleg over wat er gebeurt op dat moment: wat de leerlingen zien, wat de gedragingen, gedachten en gevoelens van de leerlingen zijn. Als de leerlingen kunnen plaatsen wat er gebeurt, kan de les vervolgd worden.

  1. Laat opnieuw de piramide van Maslow zien.
  2. Welke behoeften zullen mensen hebben?
  3. Welke behoeften missen ze?
  4. Hoe voelt dat?

Opdracht 4: Schrijf op

  1. Laat de leerlingen allemaal het notitieblaadje van ‘kleur 1’ pakken.
  2. Leg uit dat de leerlingen op hun eerste notitieblaadje een of een aantal behoeften moeten schrijven waar mensen in een oorlogsgebied niet aan kunnen voldoen.
  3. Laat de leerlingen schrijven, en het notitieblaadje daarna op het bord / aan de muur opplakken.

Les 4: Behoefte aan vrede en veiligheid

Leerdoelen

  1. De leerling kan benoemen welke behoeften iemand mist in een conflict- of oorlogssituatie.
  2. De leerling kan aantonen wat hij / zij voor iemand wenst om die behoefte wel te hebben.

Opdracht 5

  1. Zorg Laat de leerlingen allemaal het notitieblaadje van ‘kleur 2’ pakken.
  2. Laat de leerlingen op hun tweede notitieblaadje een wens opschrijven voor mensen in een conflictsituatie. Welke behoefte wensen ze voor die persoon?
  3. Laat de leerlingen schrijven, en het notitieblaadje daarna op het bord / aan de muur naast de andere notitieblaadjes hangen.
  4. Kijk er samen naar:
    Wat is er nodig om aan die behoeften bij jezelf te kunnen voldoen? Bijvoorbeeld: vrede en veiligheid.
    Hoe kun je een ander duidelijk maken dat je die behoefte hebt op zo’n manier dat een ander het snapt?

Tips voor het duidelijk kenbaar maken van jouw behoeftes:

  1. Leg in een paar woorden uit: ‘Ik heb behoefte aan…’
  2. Vraag: Waar heb je behoefte aan?
  3. Vraag: Kan je dat uitleggen?
  4. Vraag: Wat bedoel je daarmee?
  5. Vraag: Bedoel je dat….?

Do’s en don’ts voor de les

DO

Benoem wat er gebeurt in de situatie op dat moment en wat het betekent.
Laat leerlingen eventueel zelf iets uitleggen als ze daar behoefte aan hebben.

DON’T

Een leerling met een (recent) verleden in een conflictgebied centraal zetten (behalve als de leerling het zelf wil).

Bronnen en handige links

Bronnen

  1. (7 december 2021). Conflict (onenigheid). Verkregen van: https://nl.wikipedia.org/wiki/Conflict_(onenigheid).
  2. Chi An. (z.d.). De piramide van Maslow, onze behoeften. Verkregen van: https://www.chi-an.be/blog/piramide-van-maslow/.

Handige link

  1. Woordenboek | https://woorden.org

Copyright © Map out, alle rechten voorbehouden.