Bewust debatteren
in je eigen Tweede Kamer

Doelgroep:
VO, MBO

Tijd:
100 minuten / 2x lessen van 50 minuten

Belangrijk:
Deze les wordt aangeboden als activiteit 1 en activiteit 2. Deze activiteiten kunnen  naar eigen wens ingezet worden in twee verschillende lessen of in een blokuur.

Nodig:
Spullen om aantekeningen te maken: een laptop of pen en papier

Leerdoelen:

  • De leerling kan in eigen woorden verklaren hoe het komt dat er soms niet op een respectvolle manier met elkaar wordt gedebatteerd.
  • De leerling kan uitleggen hoe je respectvol naar elkaar kunt zijn tijdens een debat.
  • De leerling kan met behulp van specifieke debatregels een debat voeren naar aanleiding van een gebeurtenis of onderwerp.

Inleiding

Er gebeurt van alles in de maatschappij. Conflicten over allerlei onderwerpen: Demonstraties over Zwarte Piet, seksuele diversiteit, vluchten voor geweld, klimaat. In de Tweede Kamer, in Den Haag, wordt hier druk over gedebatteerd. Daar gaat de omgang met elkaar niet altijd goed. Over die debatten wordt wel eens gezegd: “Laten we juist blij zijn dat er verschillen zijn. Je kunt zoveel pijn doen met je mening en het is goed om daar stil bij te blijven staan.”

In deze les wordt aandacht besteed aan debat voeren met respect en begrip voor elkaar.

Activiteit 1: Tijdens het Vragenuur

Inleiding

Hoe vind je elkaar weer nadat je elkaar niet begrijpt? Ontdek het met dit vragenspel. Hierop staan verschillende situaties die echt gebeurd zijn tijdens de debatten van de Tweede Kamer, tijdens een verkiezingsdebat of tijdens een interview tussen een Tweede Kamerlid en een journalist. Hoe zou jij reageren in die situatie?

Op 22 november 2022 was er een Vragenuur over de gebeurtenissen in verschillende delen van Nederland. Het ging daarbij om hoe de politie omging met mensen die demonstreerden tegen Zwarte Piet. Tijdens het vragenuur ging Sylvana Simons (van Bij1) in debat met Minister Dilan Yesilgöz, Minister van Justitie en Veiligheid.

Tijdens een vragenuur stellen Kamerleden, zoals Sylvana Simons van Bij1, vragen aan een Minister of Staatssecretaris. Het is tijdens zo’n vragenuur niet helemaal de bedoeling dat er een uitgebreid debat plaatsvindt. Dit leek tijdens het vragenuur van 22 november toch te gebeuren.

Oefening 1 – De gebeurtenis: wat werd er gezegd en gedaan?

Lees het debat tussen Sylvana Simons en Minister Yesilgöz. Let goed op wat er werd gezegd:

Klik op de link hiernaast om naar het debat te gaan.

Beantwoord de volgende vragen.

  1. Wat gebeurt er volgens jou als je de tekst leest?
  2. Wat is volgens jou de boodschap van Sylvana Simons?
  3. Wat zijn de drie vragen die Sylvana stelt?
  4. Denk je dat Sylvana een doel heeft? Zo ja, wat wil ze bereiken?
  5. Wat is volgens jou de reactie van Minister Yesilgöz?
  6. Denk je dat Minister Yesilgöz de vragen van Sylvana goed heeft gehoord?
  7. Denk je dat de Minister een doel heeft? Zo ja, wat wil ze bereiken?
Klik hier om naar het debat te gaan

Oefening 2 – Gedrag en emoties: Hoe voelen ze zich en waarom doen ze zo?

Bekijk nu de video. Hierin zie je hetzelfde gesprek. Let nu goed op het gedrag en de emoties van Sylvana Simons en Minister Yesilgöz.

Beantwoord de volgende vragen.

  1. Wat gebeurt er volgens jou als je de video bekijkt?
  2. Wat maakt dat Sylvana Simons af en toe roept terwijl ze niet de beurt heeft?
  3. Wat voelt Sylvana Simons volgens jou? Tip: gebruik de lijst met emoties hieronder.
  4. Leg uit waarom je denkt dat zij deze emoties laat zien.
  5. Wat voelt Minister Yesilgöz volgens jou?
  6. Leg uit waarom je denkt dat zij deze emoties laat zien.

Oefening 3 – Mijn ervaring: Hoe komt dit op mij over?

  1. Kun je de emoties van Sylvana Simons en Minister Yesilgöz begrijpen?
  2. Waarom wel/niet?
  3. Hoe voel jij je als je de tekst leest en de video bekijkt? Tip: Gebruik de lijst met emoties hieronder.
  4. Kun je uitleggen wat maakt dat jij je zo voelt?

Regels tijdens een Tweede Kamerdebat

Misschien heb je er tijdens de les al aandacht aan besteed: regels tijdens een debat. Je mag bijvoorbeeld alleen spreken als je de beurt krijgt. Ook moet je ingaan op de inhoud en nooit op de persoon. En spreek via de voorzitter.

In het voorbeeld van het debat hierboven zie je ook dat Sylvana Simons en Minister Yesilgöz spreken via de voorzitter. Je ziet het ook gebeuren: De voorzitter geeft de beurt en zegt dat ze op een gegeven moment niet verder mogen debatteren. Het is immers een vragenuur en geen Tweede Kamerdebat. Het spreken via de voorzitter is om ervoor te zorgen dat ze niet te persoonlijk worden of ruzie krijgen. Soms is dat ook voor mensen in de Tweede Kamer een hele uitdaging.

Oefening 4 – Tips & tricks: Wat helpt voor een beter debat?

  1. Kijk nog eens naar je antwoorden bij oefening 2 en oefening 3. Wat zouden ze kunnen veranderen voor een rustiger debat?
  2. Sylvana Simons roept af en toe iets terwijl ze niet de beurt heeft. Welke tips heb je voor haar om ervoor te zorgen dat ze haar doel toch kan bereiken?
  3. Minister Yesilgöz zegt ook dat ze geïrriteerd is. Hoe kan ze dan toch luisteren naar Sylvana Simons?
  4. Wat vind jij belangrijk om een goed debat te kunnen voeren? Of een goed gesprek tussen jou en iemand anders?
  5. Geef de ultieme tip aan Sylvana Simons en Minister Yesilgöz.

Activiteit 2: Onze Tweede Kamer

Inleiding

Speel het debat van Sylvana Simons en Minister Yesilgöz na. Maar: doe het nu jullie tips!

Zet met elkaar op een rij welke tips jullie in het debat willen terugzien. Noteer deze tips overzichtelijk op het digibord

Bereid het debat voor. 

Als Tweede Kamerlid:

  • Noteer de vraag die Sylvana Simons wil stellen. Schrijf een korte inleiding van twee of drie zinnen: deze inleiding met de vraag gebruik je tijdens het debat.
  • Als Tweede Kamerlid blijf je rustig en inhoudelijk. Je doel is om de Minister te overtuigen.

Als Minister:

  • Noteer het antwoord van Minister Yesilgöz in vier of vijf zinnen. Dit antwoord gebruik je tijdens het debat.
  • Als Minister blijf je ook rustig en inhoudelijk. Je doel is om het standpunt dat je al hebt te verdedigen.

Zet het lokaal klaar:

  • Een stoel voor het Tweede Kamerlid
  • Een stoel voor de Minister
  • Een stoel voor de voorzitter
  • Een stoel voor iemand die wil inbreken in het debat
  • Tafels en stoelen voor de overige Tweede Kamerleden

Wijs met elkaar aan wie op welke stoel gaat zitten en ga daar zitten. Laat de stoel voor ‘inbreken in het debat’ nog even leeg.

Vragen van het Tweede Kamerlid en antwoorden van de Minister

Speel het debat na. Stel deze vragen en geef deze antwoorden. Luister goed naar de voorzitter. Spreek als je de beurt hebt en ga in op de inhoud.

Als Tweede Kamerlid wil je aan de Minister vragen:

  1. Hoe komt het dat het onderzoek van de Raad van Veiligheid zo lang duurt (sinds 2011)?
  2. Waarom is er zoveel weerstand tegen een breed onderzoek naar het zorgen voor veiligheid door de politie bij een demonstratie over Zwarte Piet?
  3. Wanneer gaan we iets doen met de resultaten van het onderzoek, zodat de demonstraties veilig kunnen plaatsvinden?

Als Minister van Veiligheid en Justitie wil je zeggen:

  1. Er is al een heel breed onderzoek gaande.
  2. Er moet eerst een duidelijk resultaat uit het onderzoek komen voordat je iets met de resultaten kunt doen.
  3. Eerste de resultaten van het onderzoek afwachten.

Inbreken in het debat

Je kunt zien dat er iemand is toegevoegd die kan inbreken. Dit is iemand die de situatie mag stopzetten en dan een tip mag geven. Doe dat zo:

  1. Vraag het woord van de voorzitter.
  2. Zodra de voorzitter jou de beurt geeft, vertel je:
    • Aan wie je een tip wil geven en wat er gebeurt
    • Jouw tip aan die persoon
  3. Ga daarna weer terug op jouw plek zitten.

Voorzitter

Dit is wat je mag doen:

  1. Wees duidelijk. Vertel dat dit een vragenuur is waarin Kamerleden vragen mogen stellen aan de Minister van Justitie en Veiligheid. Hier hebben ze 5 minuten voor. Het is dus geen debat waarin men een discussie mag aangaan. Dat is weer voor een andere keer.
  2. Geef de beurt aan de het Kamerlid, de Minister of de persoon die wil inbreken.
  3. Sluit het vragenuur wanneer het klaar is (of na uiterlijk 5 minuten)
  4. Kap iemand af wanneer hij/zij te lang doorgaat of wanneer hij/zij echt in discussie gaat.
  5. Belangrijk: De tijd stopt wanneer iemand wil inbreken en een tip wil geven. Houd die persoon wel aan de regels. Deze regels kun je hierboven lezen bij ‘Inbreken in het debat’.

Klaar? Begin met het debat. Succes!

Bijlage: Lijst met emoties

Blij

Nieuwsgierig

Verwachtingsvol

Verbaasd

Teleurgesteld

Vrolijk

Tevreden

Uitgerust

Geïrriteerd

Verdrietig

Opgewonden

Geraakt

Boos

Bang

Afwezig

Verrast

Zelfverzekerd

Onrustig

Trots

Vermoeid

Geïnspireerd

Vastberaden

Geschrokken

Alleen

Jaloers

Verward

Enthousiast

Woedend

Getergd

Niets

Verliefd

Geliefd

Verwonderd

Hyperactief

Alert

Handige links

Informatie van de Tweede Kamer | https://www.tweedekamer.nl/
Rondleiding in de Tweede Kamer 1 | https://ntr.nl/html/micrio/schooltv/tweedekamer/index.html
Rondleiding in de Tweede Kamer 2 | https://ontdek.tweedekamer.nl/tweedekamer/plenaire-zaal
Maak een afspraak| www.mapout.nl